Αφετηρία και προορισμός. Η νοητή ευθεία που ενώνει αυτά τα δύο όρια άλλες φορές λέγεται διαδρομή κι άλλες φορές την ονομάζουμε ταξίδι.
Η διαφορά, μεγάλη. Η διαδρομή μοιάζει με διασκελισμό του διαβήτη πάνω στον χάρτη: μια πορεία, ευθεία ή καμπύλη, σαν αυτή του τρένου πάνω στις ράγες. Εδώ, όλα είναι προβλέψιμα και τακτοποιημένα.
Το ταξίδι όμως είναι κάτι διαφορετικό. Αυτό που αλλάζει δεν είναι η απόσταση και η διάρκεια, αλλά ο τρόπος που το βιώνουμε. Αυτό που αλλάζει είναι η διάθεσή μας να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση και να δούμε κατά πρόσωπο το Άγνωστο.
Και το ταξίδι μεταμορφώνεται σε περιπέτεια.
Αυτή η πρόκληση είναι που κάνει τη διαφορά ανάμεσα στον τουρίστα και στον ταξιδιώτη. Ο πρώτος χαίρεται μ’ αυτό που βλέπει. Ο δεύτερος, μ’ αυτό που ανακαλύπτει.
Την περιπέτεια δεν τη συναντάμε τυχαία. Την επιλέγουμε. Είμαστε ελεύθεροι να ριχτούμε σ’ αυτήν ή να την προσπεράσουμε. Γιατί το άγνωστο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αν το αναζητήσουμε γύρω μας δεν θα το βρούμε πουθενά.
Το άγνωστο κατοικεί μέσα μας· και χρειάζεται δύναμη να το ανακαλύψουμε. Μόλις όμως το αγγίξουμε, η χημεία του κόσμου αλλάζει. Και μαζί μ’ αυτήν αλλάζει η όρασή μας: Όλα φαίνονται καινούργια. Παντού εκπλήξεις.
Τώρα πια, δεν είναι το ταξίδι που γίνεται πραγματικότητα. Είναι η πραγματικότητα που γίνεται ταξίδι. Αυτό θα πει πως η πραγματικότητα δεν είναι δεδομένη. Δεν είναι μια δωρεά, αλλά μια πρόκληση για τις αισθήσεις, τη σκέψη και τη ζωή μας.
Είναι μια ήπειρος που μας προκαλεί να την εξερευνήσουμε· να της δώσουμε τα ονόματα της Γλώσσας μας· να τη χαράξουμε με τη σκιά της μνήμης μας, μέχρι να γίνει γνώριμη.
Και η Γραμματική; Αυτή μας δίνει τον εξάντα, την πυξίδα --δηλαδή τα όργανα πλοήγησης--, για να εξερευνήσουμε αυτή τη νέα ήπειρο· για να μάθουμε
τη γεωγραφία της και τον εαυτό μας.
Γιατί κάθε ανακάλυψη ακολουθεί δυο πορείες. Η μία βλέπει προς τα έξω: τα πράγματα, τα πρόσωπα, τα σχήματα, τα χρώματα. Η άλλη βλέπει προς τα μέσα: κάθε φορά που ανακαλύπτουμε τον κόσμο, ανακαλύπτουμε κι ένα μέρος από τον εαυτό μας.
Η Γραμματική λοιπόν βρίσκεται στο μεταίχμιο: ανάμεσα στο μέσα στο έξω· ανάμεσα σ’ εμάς και στον κόσμο.
«Υπάρχουν τριών ειδών άνθρωποι», λέει μια παλιά ναυτική παροιμία,
«οι ζωντανοί, οι νεκροί, και αυτοί που ταξιδεύουν».
Καλό ταξίδι λοιπόν.
